Vleermuizen zijn goede buren
Als je geluk hebt kun je ze soms in de schemering zien vliegen: vleermuizen! Nederland heeft maar liefst achttien soorten, die allemaal beschermd zijn. Ecoloog Sander Rijfers vertelt ons meer over het enige vliegende zoogdier. “Omdat ze ’s nachts actief zijn, is er eigenlijk nog veel onbekend. Dat maakt ze interessant.”
Dat er in Nederland achttien soorten vleermuizen voorkomen, is best bijzonder als je bedenkt hoe klein ons land is. Sommige soorten hebben een beperkter leefgebied, maar er zijn er ook een aantal die je zomaar in de buurt kunt vinden. Wist je dat vleermuizen zich helemaal thuis voelen in een gemiddelde rijtjeswoning? Ze kruipen weg op zolder of in de spouwmuur, waar ze zich dankzij hun flexibele lichaam heel klein kunnen maken. En hoewel mensen ze soms eng vinden, zijn ze onschadelijk en veroorzaken geen overlast. Het zijn ook nog eens goede buren, want ze eten insecten waar wij last van hebben!
Verbouwingen zijn bedreigingen
Hun voorkeur voor gebouwen betekent wel dat ze bij verbouwingen in gevaar kunnen komen. Sander noemt het isoleren van spouwmuren als één van de grootste bedreigingen voor vleermuizen. In het ergste geval kunnen de dieren ingesloten raken en doodgaan. Om dit te voorkomen is het goed om onderzoek naar vleermuizen te laten doen bij bouw- of sloopplannen. Vleermuizen zijn in heel Europa zeer strikt beschermd en daarom checkt de RUD onder andere of er bij bouwplannen goed onderzoek is gedaan naar verblijfplaatsen van vleermuizen.
Kwetsbare groep
De reden dat vleermuizen zo strikt beschermd zijn, is dat het tot ver in de vorige eeuw erg slecht met ze ging. Vleermuizen krijgen maar één jong per jaar en zijn daarom als groep erg kwetsbaar. Tegenwoordig gaat het gelukkig beter, maar er zijn nog steeds veel bedreigingen voor de dieren. Zo zorgen onder andere bestrijdingsmiddelen ervoor dat er minder verschillende planten en insecten zijn, waardoor vleermuizen hun belangrijkste voedselbronnen verliezen. Ze kunnen meer dan 1000 insecten per nacht vangen, dus meer dan 30.000 per maand! Als er meer verschillende (inheemse) planten in Nederland zouden groeien, zou dat goed zijn voor de vleermuis. Daarnaast kan nachtelijke verlichting ze desoriënteren waardoor ze slechter kunnen jagen.
Vleermuis helpen?
Wil jij de vleermuis helpen? Laat dan onderzoek doen bij verbouwingen en zorg voor afwisselende planten in je tuin. We kunnen de vleermuizen ook zelf aan nieuwe verblijfplaatsen helpen door het ophangen van zogenaamde vleermuiskasten. Dit kun je ook als particulier doen, als je ze maar hoog genoeg hangt (een meter of 4) zodat het een aantrekkelijke plek is voor de dieren om in te wonen. En: hou het buiten lekker donker.
Meer weten of melden?
Wil je meer weten over de regels om de vleermuis en andere diersoorten te beschermen? Neem contact op met onze toezichthouders via wnl@rudutrecht.nl. Denk je dat er dieren worden verstoord of gedood? Meld dit via rudutrecht.nl/formulieren/melding-natuur-en-landschap.
De vleermuis in het kort
| Soort | Vliegend zoogdier |
| Leefgebied | Gebouwen en grotten, bossen en bij grote wateren |
| Uiterlijk | Bruine of grijze vacht, dunne vleugels, scherpe tandjes. ’s Nachts te herkennen aan hun onregelmatige vlucht |
| Dieet | Insecten, die ze met echolocatie kunnen opsporen |
| Voortplanting | Het paarseizoen is vóór de winterslaap, de jongen worden erna geboren |
| Status | Beschermd onder de Europese Habitatrichtlijn; je mag ze niet verstoren, vangen of doden |
Op de foto zie je twee dwergvleermuizen. Met dank aan de Zoogdiervereniging.